PROLETERYA [İng. Proletariat]:
PROLETERYA [İng. Proletariat]:
(Dizionario di Sociologia) :
K. Marx'ın sosyolojisinden bir kilometre taşı olan sınıf yapısıda burjuvazinin rakimi ve karşıtı rolündeki mülkiyetsiz, elinde üretim arascı mülkiyeti olmayan, kol emeğiyle çalışan sınıftır. K. Marx, orta sınıfların aşağı doğru hareketlilik göstererek proleterleeceği tezini savunmuştur. (Bkz. Marx, K., Burjuvazi)Bir bakıma proleter, kendi kendini bile yeteri ölçüde besleyemeyen, ayakta zor kalabilen bir insan tipidir. Eski Roma'da çocuk sahibi olmaktan başka vasfı olmayan, haklardan mahrum alt tabaka anlamına gelmektedir. K. Marx'a göre, sınıf çatışmaları tarihi,burjuvazi ve proleterya arasındaki çalışmaya göre şekillenecektir.T. Parsons'a göre; sanayi toplumlarında ikili sınıf kutuplaşması, hem seçkinlerin çoğulculuğu, hem de orta sınıflar teorisi ile ortadan kalkmıştır. (Dahrendrof, , R., 1963)Günümüzde işçi sınıfları, ortasınıflaşma sürecine girmiş, orta sınıfların daralacağı ve proleterleşeceği varsayımları büyük yara almıştır. Emburjuvazi süreci, çalışanların orta sınıflaştığı gerçeğinden kaynaklanmaktadır. (Bkz. Emburjuvazi) İşçi sınıfı daha doğrusu işçi sınıfları daha çok homojen hale gelmemiş, nitelik kaybına uğramamış ve ihtilâlci güç olam özelliklerini kaybetmişlerdir.K. Marx, proleteryanınkuracağı diktatörlüğün bürokratk ve az sayıda fert tarafından kontrol edilen bir parti diktatörlüğü rejimine dönebileceğini önceden görememiştir. Aynı şekilde, burjuva toplumu olarak nitelediği modelin de zamanla sermayenin anonimleştiği, devlet müdahalesinin ekonomide ve sosyal hayatta yer aldığı bir refah devletine dönebileceğini sezememiştir. (Bottomore, T.B., 1975) O'na göre; proleterya hâkim birsınıf haline gelince, kapitalizme has ekonomik düzenin üretim ilişkilerini temelden değiştirecek ve sınıfsız topluma geçilecektir.